Wrzesień 1939

Polesie Konstantynowskie należy do ładniejszych miejsc w Łodzi. Jedyne w obecnych granicach miasta pozostałości dawnej puszczy tworzą w tym rejonie duży kompleks rekreacyjno-wypoczynkowy. Nic dziwnego, że w odrodzonej Polsce na północnych jego krańcach postanowiono wznieść nowoczesne osiedle. Wybudowane w latach 1928–1931 i rozbudowywane do chwili wybuchu wojny miało być przeznaczone dla robotników.

Wykorzystanie legendy o „krwawej niedzieli bydgoskiej” (Bromberger Blutsonntag) do podsycania nienawiści ludności niemieckiej do Polaków najdobitniej egzemplifikują słowa, którymi Niemcy obrzucali Polaków wyprowadzanych z ośrodków internowania: „Polacken raus nach Warschau. Ihr Staatsfeinde. Ihr Morder von Bromberg” (Polacy, wynosić się do Warszawy. Wy wrogowie państwa. Wy mordercy z Bydgoszczy).

W okresie zarządu wojskowego w Wielkopolsce działały specjalne grupy operacyjne policji bezpieczeństwa (Einsatzgruppen der Sicherheitspolizei und des Sicherheitsdienstes). Celem ich działań była pacyfikacja zajętego terenu po to, by umożliwić stworzenie nowej – niemieckiej administracji i zapewnić bezpieczeństwo na tyłach Wehrmachtu. Działania te odbywały się pod kryptonimem „Akcja Tannenberg”.

Gdynia przed wybuchem II wojny światowej była jednym z nowocześniejszych w Europie portów handlowych, miała blisko 127 tys. mieszkańców. Okupanci bardzo szybko docenili jej walory morskie i zaczęli dostosowywać Gdynię do potrzeb zmilitaryzowanej gospodarki Rzeszy, przekształcając port handlowy w niemiecką bazę marynarki wojennej.

Stefana Starzyńskiego zapamiętano przede wszystkim jako cywilnego komisarza przy dowództwie obrony Warszawy i jego bohaterską postawę we wrześniu 1939 r. Osadzony w listopadzie 1939 r. na Pawiaku, został wywieziony przez gestapo w ostatnich dniach grudnia. Od tego momentu po prezydencie Warszawy zaginął wszelki ślad.

To jedne z największych projektów BUWiM IPN. Dotychczas udało nam się przebadać kilka takich miejsc.

Druga wojna światowa kosztowała życie około 6 milionów obywateli Polski. Większość z nich stanowią ofiary III Rzeszy Niemieckiej, która 1 września 1939 roku, bez wypowiedzenia wojny, zaatakowała Polskę.

Jedną z głównych trudności w badaniach nad Polskim Państwem Podziemnym jest słabość zachowanej bazy źródłowej. Generalnie obowiązującą zasadą jest, że im wcześniejszego okresu konspiracji badania dotyczą tym mniej jest dostępnych materiałów.

Zohydzanie ofiary zbrojnej napaści przez agresora jest tak stare, jak same wojny. Rzadko który agresor przyznaje wprost, że chodzi mu o zdobycie ziemi i jej bogactw czy zagarnięcie w niewolę zamieszkującej ją ludności.

„Na polu walki liczy się ogień i ruch. Żołnierz nie powinien iść do boju zmęczony marszem. Trzeba go dowieźć jak najbliżej przeciwnika” pisał w swoich opublikowanych w 1961 r. wspomnieniach zatytułowanych „Od podwody do czołga” generał Stanisław Maczek, dowódca pierwszej polskiej dywizji pancernej.